Jest jedną z najcenniejszych perełek architektury sakralnej, jakimi może się pochwalić Warszawa. Kusi ciekawą formą, cennym wyposażeniem wnętrza oraz historią, w której nie brak wydarzeń ważnych oraz tragicznych zarazem. Kto w czasie wycieczki po polskiej stolicy odwiedzi Bazylikę Archikatedralną pod wezwaniem Męczeństwa św. Jana Chrzciciela, ten z pewnością nie będzie żałować. Dlaczego warto zwiedzić ten obiekt?

Przedwojenne losy katedry

Katedra św. Jana była pierwszym kościołem parafialnym Warszawy. Wzniesiona w XIII wieku, często zmieniała swój wygląd. Każdy wiek to rozbudowy, nowe elementy pojawiające się w jej wnętrzu oraz nowe kaplice, mające podkreślać, jak wielkie jest przywiązanie kolejnych pokoleń Warszawiaków do tego obiektu. Niestety, dziś trudno ustalić, jak pierwotnie wyglądał ów kościół. Pierwsze zachowane ikonografie, na których widoczna jest ta katedra, pochodzą z końca XVIII wieku. Największa rozbudowa świątyni miała miejsce w XIX wieku. W tym czasie katedra św. Jana wzbogaciła się o reprezentacyjną fasadę oraz liczne dekoracje, które miały podkreślać jej rolę.

Wojenne zniszczenia

Katedra św. Jana, podobnie jak większość budowli na Starym Mieście, została poważnie zniszczona podczas II wojny. W 1945 roku z tej potężnej świątyni zachowały się porozrzucane bez ładu filary, stos cegieł oraz w miarę dobrze zachowana kaplica Baryczków. Ze względu na historię i rangę tej świątyni, plany jej odbudowy powstały dość szybko, bo już w 1946 roku. Wtedy to z inicjatywy kardynała Augusta Hlonda (pochowanego w kryptach katedry) powstała Rada Prymasowska Odbudowy Kościołów. To ona zajęła się zabezpieczaniem ocalałych fragmentów świątyni, to ona skupiła się na planach odbudowy tej wyjątkowo ważnej dla Warszawiaków świątyni. Od samego początku wielkim problemem była kwestia formy, jaką odbudowana katedra ma przybrać.

Czy skupić się na jej przedwojennym wyglądzie czy też dążyć do tego, by nadać jej pierwotną, gotycką postać? Wybrano to drugie rozwiązanie, rezygnując z wielu dekoracji, które pojawiły się w tym kościele w XIX i w początkach XX stulecia. Pracami związanymi z odbudową katedry kierowali znani miłośnicy zabytków oraz sztuki: Jan Zachwatowicz oraz Kazimierz i Maria Piechotkowie. Dzięki ich pracy w czasie odbudowy katedry wykorzystano oryginalne gotyckie elementy świątyni oraz te elementy przedwojennego wyposażenia, którym udało się w dość dobrym stanie przetrwać lata wojny. Efekt? Powstała katedra o dość prostej formie, która w piękny sposób nawiązuje do tzw. gotyku nadwiślańskiego.

Katedra św. Jana to ważny punkt w programie każdej wycieczki po warszawskiej starówce. Ta świątynia to nie tylko ważny obiekt sakralny, ale i miejsce związane z wieloma wydarzeniami. Dla miłośników sztuki oraz dla tych, których interesuje historia, wizyta w tym miejscu bez wątpienia będzie wspaniałym doświadczeniem.